Het voorjaar is aangebroken. De plantjes gaan groeien, oude stengels de tuin uit, flink snoeien: paasvuren kunnen ervan gestookt worden! Maar wat vinden wij van tuinen die al ‘winterklaar’ zijn gemaakt voordat de lente begint? Vooral jammer.
Tuin winterklaar maken
Wat doe je in de maanden oktober, november en december? Het afbouwen van benodigd onderhoud, een najaarsbemesting geven aan gazon en beplanting en de bladeren van de bomen zien vallen.
Van oudsher rende men met het harkje achter elk dwarrelend blaadje aan, rommel, rommel, rommel en nog eens rommel. Die boom geeft rommel, zaag maar om. Maar is dat verstandig? Na diverse observaties, proeven en a-b testen durven wij te zeggen dat die instelling erg slecht is.
Blad is geen rommel
De eerste misvatting is dat blad rommel is: juist niet! In de winter isoleert dit juist de wortels en planten die onder de grond overwinteren. Die krijgen een dekentje. Het blad zorgt ervoor dat de bodem veel langer vocht vasthoudt waar planten vooral in een droger voorjaar profijt van hebben. Zodra verteert scheelt dat ook weer zakken compost kopen (terwijl dat er al lag).
Eerlijkheidshalve; is een kale en bruine maar aangeharkte tuin wel mooi? Is dat winterklaar?
“Eikenblad is zuur, da’s niet goed voor het gras!” hoor ik u denken. Dat klopt, werk dat blad dus naar zuurminnende planten zoals de Rhododendron. Die zijn er blij mee. Het is wel goed om de planten en gazon een najaarsbemesting te geven zodat ze “afharden” voor de winter. Extra kalium, liefst voor het blad valt zodat dit ook onder het dekentje zit en opgenomen wordt.
Winterklaar maken
Het blad van het gazon naar de borders werken. Eikenblad naar zuurminnende planten, wel zorgen dat de eikels eruit gehaald zijn. Ander blad gewoon verspreid laten liggen.
Zo nodig water afsluiten van de buitenkraan, bronpomp naar binnen, regenton leeg afkoppelen en als het blad eraf is de goten schoonmaken. Klaar.
Opruimen en ruimte maken voor nieuwe groei doe je het beste in het voorjaar: als de groei begonnen is.
Praktijkervaring
Wij hebben diverse proeven gedaan met blad laten liggen en blad verwijderen;
- In dezelfde tuin jaar 1 verwijderen, jaar 2 laten liggen.
- In verschillende tuinen wel en niet laten liggen.
- In dezelfde tuin borders wel en niet schoonmaken (eerlijk verdeeld noord zuid, hoeveelheid licht).
Het resultaat:
- In leeggemaakte borders stond veel eerder onkruid: was schoffelen al nodig tussen opkomende planten terwijl tussen het blad alleen de vaste planten aan het groeien waren
- Toen het blad en afgestorven deel in het voorjaar verwijderd werd van de planten waren deze (veel) verder in de ontwikkeling dan planten in eerder leeggemaakte borders
- Er werd in borders waar blad is blijven liggen een veel grotere hoeveelheid regenwormen en andere nuttige diertjes aangetroffen.
Kortom, de bodemstructuur verbetert. De planten groeien beter. Positieve bodemorganismen nemen toe. Gewoon laten liggen in de borders dus wat ons betreft. Dat is niet winterklaar, maar groei en bloeiklaar.
Bomen over bomen
De bomen geven gratis rommel: compost, een deken voor de border. Als ze groot zijn geven ze in hete zomers hoognodige schaduw waar veel planten baat bij hebben, ze bieden thuis aan vogels, insecten en andere dieren, voedsel voor dezelfde én jouw mooie border. Zuinig op zijn!
Blad laten liggen tot het voorjaar, of tot het verteerd is als dat kan.
